جهد : كوشش است يعني باب افتعال در بعضي ماده ها دلالت مي كند كه فعل با كوشش فاعل انجام مي شود مانند :
اكتسب زيدٌ : زيد اكتساب كرد مصدر ثلاثي مجردش كسب است و آن بدست آوردن چيزي است با كوشش يا بي كوشش ، ولي اگر خواستيم بگوييم با كوشش بدست آورده از باب افتعال مي آوريم ، در قران است :
لها ما كسبت و عليها ما اكتسبت : براي اوست هر همل نيكي كه بدست آورده و بر اوست هر عمل بدي كه با كوشش بدست آورده (بقره-2-286) يعني نيكي هايي كه كرده هر چه باشد برايش نفع و ثواب دارد ، ولي بديهايي كه بي همت و كوشش از او سر زده آمرزيده است ، و اين از فضل و كرم پروردگار است .
استمع مرزوقٌ : مرزوق گوش داد ثلاثي مجردش سمع : شنيد مي باشد ، چه گوش داده باشد يا نه و لكن در باب افتعال معنايش گوش دادن است ، يعني : توجه كامل كرد تا صوت را به خوبي درك نمايد ، در قران است :
و اذا قُرِئَ القرانُ فاستمعوا له و انصتوا : و چون قران خوانده شود پس گوش دهيد آن را و آرام باشيد (اعراف-7-204).