ما جَعَلَ اللَّهُ لِرَجُلٍ مِنْ قَلْبَيْنِ في جَوْفِهِ وَ ما جَعَلَ أَزْواجَكُمُ اللاَّئي تُظاهِرُونَ مِنْهُنَّ أُمَّهاتِكُمْ وَ ما جَعَلَ أَدْعِياءَكُمْ أَبْناءَكُمْ ذلِكُمْ قَوْلُكُمْ بِأَفْواهِكُمْ وَ اللَّهُ يَقُولُ الْحَقَّ وَ هُوَ يَهْدِي السَّبيلَ (4)
خدا براى هيچ مردى در درونش دو قلب قرار نداده، و همسرانتان را كه همواره با آنان «ظهار» مىكنيد [يعنى بر پايه فرهنگ جاهلى با خواندن صيغهاى خاص آنان را به منزله مادرانتان به شمار آورده بر خود حرام مىنماييد] مادران شما نگردانيده، و پسر خواندگانتان را پسران [واقعى] شما ننموده است. اين سخن [باطل و بىپايه] شماست كه به زبان شما [جارى] است، و خدا همواره حق را مىگويد، و همواره راه [درست و راست را كه شما را به سعادت مىرساند] مىنماياند.
سؤال 1
عبارت «ما جَعَلَ اللَّهُ لِرَجُلٍ مِنْ قَلْبَيْنِ» به چه مفهومی اشاره دارد؟
انسان دارای دو قلب فیزیکی نیست
انسان نمیتواند دو باور متناقض داشته باشد
انسان باید بین عقل و احساس یکی را برگزیند
انسان همیشه دچار تردید است
✅ پاسخ صحیح: گزینه 2
📜 استناد:
ما جَعَلَ اللَّهُ لِرَجُلٍ مِنْ قَلْبَيْنِ في جَوْفِهِ
🔍 ترجمه: خدا برای هیچ مردی در درونش دو قلب قرار نداده.
🧾 توضیح: این آیه کنایه از عدم امکان جمع دو باور متناقض در یک نفس واحد است.
سؤال 2
عبارت «في جَوْفِهِ» چه نقشی در معنا دارد؟
اشاره به محل قلب
تأکید بر درونی بودن باور
تأکید بر وحدت قلب
اشاره به ساختار جسمی انسان
✅ پاسخ صحیح: گزینه 3
📜 استناد:
في جَوْفِهِ
🔍 ترجمه: در درون او
🧾 توضیح: عبارت «در جوف» برای تأکید بیشتر بر این است که قلب واحد نمیتواند دو باور متناقض را در خود جای دهد.
سؤال 3
عبارت «ما جَعَلَ أَزْواجَكُمُ اللاَّئي تُظاهِرُونَ مِنْهُنَّ أُمَّهاتِكُمْ» چه سنتی را نفی میکند؟
طلاق رجعی
ظهار
نذر همسری
ازدواج با محارم
✅ پاسخ صحیح: گزینه 2
📜 استناد:
وَ ما جَعَلَ أَزْواجَكُمُ اللاَّئي تُظاهِرُونَ مِنْهُنَّ أُمَّهاتِكُمْ
🔍 ترجمه: و همسرانتان را که ظهار میکنید، مادران شما قرار نداده.
🧾 توضیح: اسلام ظهار را لغو کرد و آن را بیاثر دانست.
سؤال 4
در جاهلیت، ظهار چه معنایی داشت؟
طلاق با گفتن جملهای خاص
نذر ترک همسر
تشبیه همسر به مادر
ازدواج با محارم
✅ پاسخ صحیح: گزینه 3
📜 استناد:
تُظاهِرُونَ مِنْهُنَّ أُمَّهاتِكُمْ 🔍 ترجمه: آنان را مادران خود میخوانید 🧾 توضیح: ظهار یعنی گفتن جملهای که همسر را مانند مادر قرار دهد و رابطه زناشویی را قطع کند.
سؤال 5
عبارت «ما جَعَلَ أَدْعِياءَكُمْ أَبْناءَكُمْ» چه حکمی را بیان میکند؟
تأیید فرزندخواندگی
لغو نسب شرعی فرزندخوانده
ارثبری فرزندخوانده
حرمت ازدواج با فرزندخوانده
✅ پاسخ صحیح: گزینه 2
📜 استناد:
وَ ما جَعَلَ أَدْعِياءَكُمْ أَبْناءَكُمْ
🔍 ترجمه: و پسرخواندگانتان را پسران شما قرار نداده
🧾 توضیح: اسلام فرزندخواندگی را لغو کرد و احکام نسبی را برای آنان جاری ندانست.
سؤال 6
عبارت «ذلِكُمْ قَوْلُكُمْ بِأَفْواهِكُمْ» چه مفهومی دارد؟
تأکید بر صداقت گفتار
اشاره به بیاثر بودن گفتار
بیان قدرت کلام انسان
دعوت به سکوت
✅ پاسخ صحیح: گزینه 2
📜 استناد:
ذلِكُمْ قَوْلُكُمْ بِأَفْواهِكُمْ
🔍 ترجمه: این سخن شماست که با دهانتان میگویید
🧾 توضیح: آیه تأکید دارد که فرزندخواندگی و ظهار صرفاً گفتار است و فاقد اثر شرعی است.
سؤال 7
عبارت «وَ اللَّهُ يَقُولُ الْحَقَّ» چه ویژگیای از گفتار الهی را بیان میکند؟
گفتار خداوند همیشه زیباست
گفتار خداوند مطابق واقع و مؤثر است
گفتار خداوند برای مؤمنان آرامشبخش است
گفتار خداوند فقط در قرآن آمده
✅ پاسخ صحیح: گزینه 2
📜 استناد:
وَ اللَّهُ يَقُولُ الْحَقَّ
🔍 ترجمه: و خدا همواره حق را میگوید
🧾 توضیح: گفتار الهی همواره مطابق واقع است و آثار واقعی دارد، برخلاف گفتارهای بیاثر انسان.
سؤال 8
عبارت «وَ هُوَ يَهْدِي السَّبيلَ» چه مفهومی دارد؟
خداوند راههای مختلف را نشان میدهد
خداوند انسان را مجبور به انتخاب راه میکند
خداوند راه حق را به هدایتشدگان نشان میدهد
خداوند فقط مؤمنان را هدایت میکند
✅ پاسخ صحیح: گزینه 3
📜 استناد:
وَ هُوَ يَهْدِي السَّبيلَ
🔍 ترجمه: و او راه را نشان میدهد
🧾 توضیح: هدایت الهی به معنای سوق دادن انسان به راهی است که خیر و سعادت در آن نهفته است.
